Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời nhưng chưa được quốc tế công nhận. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng gửi thư tới nhiều cường quốc và nộp đơn xin gia nhập LHQ (14/01/1946), song chưa thành công. Trong bối cảnh bị cô lập, đối mặt âm mưu chia cắt, khát vọng hội nhập quốc tế của Việt Nam chưa trở thành hiện thực.
Sau ngày đất nước thống nhất (1975), tiến trình gia nhập LHQ được nối lại. Với sự ủng hộ rộng rãi của cộng đồng quốc tế, ngày 20/9/1977, Việt Nam chính thức trở thành thành viên Liên hợp quốc. Đây là dấu mốc lịch sử, mở ra chặng đường hội nhập toàn diện.
Trải qua 48 năm, Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế tại các diễn đàn quốc tế. Đặc biệt, Việt Nam hai lần đảm nhiệm Ủy viên Không thường trực HĐBA LHQ: nhiệm kỳ 2008–2009 với 183/190 phiếu và nhiệm kỳ 2020–2021 với 192/193 phiếu – gần như tuyệt đối. Điều này cho thấy uy tín và hình ảnh Việt Nam ngày càng được bạn bè quốc tế trân trọng.
Trong quá trình tham gia LHQ, Việt Nam luôn thực hiện nghiêm túc Hiến chương, tích cực đóng góp cho hòa bình, an ninh và phát triển bền vững. Năm 2020, Đại hội đồng LHQ đã thông qua sáng kiến của Việt Nam về việc chọn ngày 27/12 là “Ngày Quốc tế phòng chống dịch bệnh”. Trên nền tảng đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, đa phương hóa, Việt Nam đã thiết lập nhiều quan hệ đối tác chiến lược, toàn diện, đồng thời mở rộng quan hệ giữa Đảng Cộng sản Việt Nam với hàng trăm chính đảng trên thế giới. Từ cựu thù, Việt Nam và Hoa Kỳ đã trở thành đối tác toàn diện (2013), minh chứng cho đường lối đối ngoại khôn khéo, linh hoạt.
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, hiệu quả; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam”.
Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, Việt Nam kiên định con đường đối ngoại hòa bình, hợp tác và hội nhập, tiếp tục khẳng định vai trò là thành viên tích cực, có trách nhiệm của Liên hợp quốc – vì một thế giới hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững.
Trần Thị Diễm Trâm