Nguyễn Thanh Sinh
Petrodollar là hệ thống tiền tệ quốc tế được thiết lập vào những năm 1970, khi Hoa Kỳ và Ả Rập Xê Út đồng ý rằng dầu mỏ sẽ được giao dịch chủ yếu bằng đồng USD. Hệ thống này đã có tác động to lớn đến kinh tế toàn cầu trong nhiều thập kỷ qua, và tiếp tục là chủ đề nóng hổi trong các cuộc tranh luận về chính sách và kinh tế.
Hệ thống petrodollar được hình thành vào những năm 1970 sau khi Tổng thống Mỹ Richard Nixon kết thúc chế độ bản vị vàng của USD. Ả Rập Xê Út đồng ý bán dầu mỏ của mình chỉ bằng USD, đổi lại sự đảm bảo an ninh từ Hoa Kỳ. Hệ thống này giúp đảm bảo nhu cầu USD trên toàn cầu và củng cố vị thế của USD như đồng tiền dự trữ chính của thế giới.
Những lợi ích của Hoa Kỳ khi dùng petrodollar: như vấn đề Hoa Kỳ dễ dàng tiếp cận nguồn cung dầu mỏ; dễ dàng nhập khẩu dầu mỏ mà không cần phải chuyển đổi sang các loại tiền tệ khác. Họ có thể kiểm soát giá dầu: Hoa Kỳ có ảnh hưởng đáng kể đến giá dầu mỏ do USD là đồng tiền giao dịch chính. Đồng thời Hoa Kỳ thu được một lượng lớn ngoại hối từ việc bán USD cho các quốc gia nhập khẩu dầu mỏ. Hệ thống petrodollar giúp Hoa Kỳ duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ ở Trung Đông để bảo vệ nguồn cung dầu mỏ.
Ảnh hưởng đến các quốc gia khác: Hệ thống petrodollar cũng có những tác động đáng kể đến các quốc gia khác, nhất là các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ phụ thuộc vào nhu cầu USD để bán dầu mỏ của họ. Ngoài ra các quốc gia nhập khẩu dầu mỏ phải mua USD để thanh toán cho dầu mỏ, điều này có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế của họ. Đối với các quốc gia không sử dụng USD, họ có thể phải trả giá cao hơn cho dầu mỏ.
Những thách thức và rủi ro của hệ thống petrodollar cũng tiềm ẩn một số thách thức và rủi ro, bao gồm: giá dầu mỏ có thể biến động mạnh, ảnh hưởng đến nền kinh tế của các quốc gia xuất khẩu và nhập khẩu dầu mỏ. Hệ thống petrodollar có thể bị ảnh hưởng bởi các bất ổn chính trị ở Trung Đông. Các loại tiền tệ khác như euro và nhân dân tệ có thể dần dần thay thế USD trong việc giao dịch dầu mỏ dẫn đến sự cạnh tranh mạnh mẽ về tiền tệ.
Hệ thống petrodollar là một hệ thống tiền tệ phức tạp với nhiều tác động đến kinh tế toàn cầu. Hệ thống này mang lại lợi ích cho Hoa Kỳ nhưng cũng tiềm ẩn những thách thức và rủi ro cho các quốc gia khác. Tương lai của hệ thống petrodollar còn nhiều bất định và sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm biến động giá dầu mỏ, tình hình chính trị ở Trung Đông và sự cạnh tranh từ các loại tiền tệ khác.