Trường An là tên của một trong những thành phố cố đô quan trọng và rộng lớn nhất của Trung Quốc cổ đại. Được biết đến là điểm cuối phía đông của Con đường tơ lụa, Trường An nằm ở tỉnh Thiểm Tây, cách thị trấn hiện đại Tây An khoảng 3 km về phía tây bắc. Trường An từng là kinh đô  của các triều đại Tây Hán (206 TCN-220 SCN), Tùy (581-618 CN) và Đường (618-907 SCN).

              Trường An được thành lập làm kinh đô vào năm 202 trước Công nguyên bởi Hoàng đế đầu tiên của nhà Hán Gaozu (cai trị 206-195), và nó đã bị phá hủy trong cuộc biến động chính trị vào cuối triều đại nhà Đường vào năm 904 sau Công nguyên. Thành phố nhà Đường có diện tích lớn gấp bảy lần so với thành phố hiện đại hiện nay, có từ thời nhà Minh (1368-1644) và nhà Thanh (1644-1912). Hai tòa nhà thời nhà Đường vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay – Chùa Ngỗng Hoang Lớn và Nhỏ (hoặc cung điện), được xây dựng vào thế kỷ thứ 8 sau Công Nguyên; phần còn lại của thành phố được biết đến từ các ghi chép lịch sử và các cuộc khai quật khảo cổ do Viện Khảo cổ học Trung Quốc (CASS) thực hiện từ năm 1956.

              Vào khoảng năm 1 sau Công nguyên, dân số Trường An là gần 250.000 người và đây là một thành phố có tầm quan trọng quốc tế với vai trò là điểm cuối phía đông của Con đường Tơ lụa. Thành phố thời nhà Hán được bố trí như một đa giác không đều được bao quanh bởi một bức tường đất nung rộng 12–16 mét (40–52 feet) ở chân đế và cao hơn 12 m (40 ft). Bức tường chu vi dài tổng cộng 25,7 km (16 mi hoặc 62 li trong phép đo mà Han sử dụng).

              Bức tường đã bị 12 cổng thành xuyên thủng, 5 trong số đó đã được khai quật. Mỗi cổng có ba cổng, mỗi cổng rộng 6–8 m (20–26 ft), có sức chứa 3-4 toa xe liền kề lưu thông. Một con hào cung cấp thêm an ninh, bao quanh thành phố và rộng 8 m, sâu 3 m (26x10 ft).Có tám con đường chính vào thời nhà Hán Trường An, mỗi con đường rộng từ 45–56 m (157–183 ft); con đường dẫn dài nhất từ ​​Cổng Hòa bình và dài 5,4 km (3,4 mi). Mỗi đại lộ được chia thành ba làn xe bằng hai mương thoát nước. Làn đường ở giữa rộng 20 m (65 ft) và dành riêng cho hoàng đế sử dụng. Các làn đường ở hai bên có chiều rộng trung bình là 12 m (40 ft).

Th.S Hồ Thị Ái Phương

(  dịch từ nguồn https://www.thoughtco.com/changan-china-ancient-capital-city-170478)