Ảnh : Quân đội nhân dân Việt Nam cấm lá cờ chiến thắng trên nóc hầm tướng De Castries ngày 7/5/1954.
Ngày 7/5/1954, sau 56 ngày đêm chiến đấu anh dũng, chiến dịch Điện Biên Phủ đã kết thúc trong thắng lợi vẻ vang, khắc sâu vào lịch sử nhân loại như một biểu tượng sáng ngời của tinh thần quật cường và khát vọng độc lập của dân tộc Việt Nam. Lần đầu tiên trong lịch sử, một đội quân thuộc địa – những người nông dân áo vải của Việt Nam – đã đánh bại một đội quân nhà nghề đến từ châu Âu, khiến cả thế giới ngỡ ngàng và ngưỡng mộ. Chiến thắng ấy không chỉ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh, mà còn thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh giành độc lập tại nhiều quốc gia thuộc địa trên thế giới, đặc biệt là trong những năm 1960.
Từ Đông Nam Á đến châu Phi – Sức lan tỏa của một chiến thắng
Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là dấu chấm hết cho chế độ thực dân Pháp tại Việt Nam, mà còn là hồi chuông báo tử cho toàn bộ hệ thống thuộc địa trên toàn cầu. Ngay sau năm 1954, hàng loạt phong trào đấu tranh giành độc lập đã bùng nổ ở các quốc gia châu Phi như Algérie, Maroc, Tunisia, Ghana, Guinea… Đặc biệt, nhân dân Algérie đã rút ra bài học quý báu từ chiến thắng của Việt Nam để phát động cuộc khởi nghĩa giành độc lập kéo dài suốt 8 năm, chấm dứt ách đô hộ kéo dài 132 năm của Pháp. Nhà lãnh đạo Algérie Abdelkader Bensalah từng khẳng định: "Việt Nam là biểu tượng của tự do và lòng dũng cảm. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã cho chúng tôi niềm tin rằng: nếu Việt Nam làm được, thì tại sao Algérie lại không thể?"
Phong trào giải phóng dân tộc không dừng lại ở châu Phi. Tại Mỹ Latinh, Điện Biên Phủ trở thành “kim chỉ nam hành động” cho các cuộc cách mạng tại Cuba, Bolivia, Venezuela, Peru... Nhà thơ Haiti René Depestre từng viết: "Tinh thần Điện Biên Phủ ngày nay là ánh đèn pha chiếu rọi cho hàng triệu người bị áp bức trên toàn thế giới."
Thông điệp mạnh mẽ cho giới trẻ Việt Nam hôm nay
Hơn 70 năm đã trôi qua kể từ chiến thắng Điện Biên Phủ, thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay không còn sống trong khói lửa chiến tranh, nhưng bài học về lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm và khát vọng tự do vẫn còn nguyên giá trị. Trong kỷ nguyên toàn cầu hóa và cách mạng công nghệ, giới trẻ đang đối mặt với những thách thức mới – đó không phải là giặc ngoại xâm, mà là sự xâm lấn của lối sống thực dụng, sự mờ nhạt về lý tưởng sống, và sự thờ ơ với truyền thống lịch sử.
Chiến thắng Điện Biên Phủ nhắc nhở người trẻ hôm nay rằng: không có thành công nào đến từ sự dễ dãi. Thế hệ cha anh đã đánh đổi bằng máu xương để có được nền độc lập, thì thế hệ hôm nay cần tiếp nối bằng tri thức, bản lĩnh và tinh thần trách nhiệm để xây dựng đất nước hùng cường. Học sinh, sinh viên Việt Nam – những "chiến sĩ thời bình" – cần tiếp thu tinh thần ấy để khẳng định vị thế dân tộc trên bản đồ tri thức, công nghệ và văn hóa toàn cầu.
Chiến thắng ấy cũng dạy chúng ta rằng dân tộc Việt Nam nhỏ bé nhưng không hề yếu đuối, rằng trong mỗi con người Việt Nam đều tiềm ẩn một sức mạnh lớn lao khi biết đặt lợi ích dân tộc lên trên hết. Đó là điều mà mỗi bạn trẻ ngày nay cần ghi nhớ, nuôi dưỡng lòng tự hào và ý chí vươn lên, dù học tập trong nước hay vươn ra quốc tế.
Chiến thắng Điện Biên Phủ là di sản tinh thần vô giá, là biểu tượng của ý chí và khát vọng độc lập, tự do. Không chỉ góp phần viết lại bản đồ chính trị thế giới, chiến thắng ấy còn là lời nhắn nhủ thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay: Hãy sống xứng đáng với quá khứ hào hùng của dân tộc, đừng quên lịch sử, và hãy thắp sáng ngọn lửa yêu nước bằng hành động cụ thể trong học tập, lao động, sáng tạo và cống hiến. Chỉ khi đó, tinh thần Điện Biên Phủ mới thực sự được kế thừa và lan tỏa trong thời đại mới.
Trần Thị Diễm Trâm