Người Ai Cập cổ đại tin rằng người chết sẽ cần nội tạng của họ ở thế giới bên kia. Với mục đích này, bốn cơ quan chính đã được lấy ra khỏi cơ thể trong quá trình ướp xác và cất giữ trong các bình Canopic. Mỗi chậu chứa một cơ quan: gan, phổi, dạ dày và ruột. Trái tim là nơi chứa đựng linh hồn của người đã khuất và phải ở lại với thể xác.

Người ta hay gọi Canopic là bình nhưng gọi chính xác là lọ nội tạng vì người Ai Cập cổ xưa thường bỏ nội tạng vào các lọ Caponic. Cái tên Canopic xuất phát từ câu chuyện kể rằng có một thủy thủ người Hy Lạp tên là (Canopus), đang đi thuyền trên biển thì bỗng gặp một cơn bão lớn nên buộc phải nghỉ ngơi trên bờ biển Ai Cập tại địa điểm Abu Kir ở Alexandria (thủ đô của Ai Cập trong thời kỳ Hy Lạp - La Mã). Một vị vua Ai Cập bị bọ cạp cắn và chính người thủy thủ Hy Lạp chữa lành nên nhà vua ban thưởng bằng cách phong thần cho ông. Sau đó ông được thờ dưới hình dạng một chiếc bình có đầu người giống như vị thần Osiris. Vì vậy, ông được gọi là Osiris -Canopus và kể từ thời điểm đó, các học giả bắt đầu gọi những chiếc bình chứa nội tạng là Caponic.

Những chiếc bình Canopic là một phần không thể thiếu trong mộ táng của người Ai Cập. Chúng chứa nội tạng của những xác ướp mà họ đồng hành trong cuộc hành trình sang thế giới bên kia. Cả hai đều là tác phẩm nghệ thuật và bùa hộ mệnh. Theo tín ngưỡng tôn giáo của người Ai Cập cổ đại, việc đặt những chiếc lọ thủy tinh trong mộ bên cạnh người đã khuất là đủ để đảm bảo cho họ sự bảo vệ bằng phép thuật. Khi xác người chết được ướp xác, nội tạng của người quá cố được rửa sạch cẩn thận, thường bằng rượu thốt nốt, sau đó nhồi mộc dược, hồi, hành… Nội tạng sau đó được bọc trong một tấm vải lanh rất mịn rồi đặt riêng vào bốn chiếc lọ ở ở giữa là chất lỏng bảo quản làm từ dầu, loại dầu dùng để ướp xác. Bên trong xác ướp, những nội tạng bị thiếu được thay thế bằng những tấm tem mùn cưa hoặc vải lanh. Sau khi được lấp đầy, những chiếc bình Canopic sẽ được cất giữ bên trong một chiếc rương gỗ. Bốn bình Caponic có 4 cái đầu chính là 4 người con của Horus, mỗi người bảo vệ một cơ quan: Imsety bảo vệ gan, Duamutef bảo vệ dạ dày, Hapy bảo vệ phổi, Qebehsenuef bảo vệ ruột.

Những chiếc bình Caponic đầu tiên được tìm thấy có niên đại từ triều đại thứ 4, nó thuộc về nữ hoàng Hetepheres, vợ của vua Sneferu, người sáng lập vương triều thứ 4 và là mẹ của vua Cheops, người xây dựng Kim tự tháp vĩ đại ở Giza. Dần qua thời gian những chiếc bình Caponic là thứ không thể thiếu trong việc ướp xác của người Ai Cập.

Nguyễn Thị Phương Thảo (dịch và hiệu đính)

Nguồn: https://www.cleopatraegypttours.com/travel-guide/egyptian-canopic-jars/